Τρώμε εποχιακά σημαίνει τρώμε υγιεινά!
Εποχιακά Λαχανικά Απριλίου – Καλωσορίζουμε τον 2ο μήνα της Άνοιξης και μια μεγάλη ποικιλία από λαχταριστά και γευστικά λαχανικά!
Αγκινάρες, Αβοκάντο, Άνηθο, Αρακάς, Καρότα, Κουνουπίδι, Κρεμμύδια φρέσκα, Κολοκυθάκια, Κουκιά, Λάχανο, Λαχανάκια Βρυξελλών (Μέρος 1ο)
Μαϊντανός, Μαρούλι, Μπρόκολο, Παντζάρι, Παντζαρόφυλλα, Πράσο, Ραδίκια, Ράπα (τελευταίος μήνας), Ραπανάκι, Σέσκουλο, Σπανάκι, Σπαράγγι (Μέρος 2ο)
Εποχιακά Λαχανικά Μαρτίου (μέρος 2ο)
Μαϊντανός
Ο μαϊντανός είναι το πιο δημοφιλές βότανο στον κόσμο. Ένα κλαδάκι μαϊντανό μπορεί να προσφέρει πολλά περισσότερα από ό, τι μια απλά διακόσμηση. Είναι ένα εξαιρετικά ωφέλιμο φυτό που περιέχει πολλές βιταμίνες και αντιοξειδωτικά, συστατικά απαραίτητα για έναν υγιή οργανισμό.
Ο μαϊντανός περιέχει δύο κατηγορίες σπάνιων συστατικών που παρέχουν μοναδικά οφέλη για την υγεία. Η πρώτη κατηγορία είναι τα πτητικά έλαια, όπως μυριστικίνη, λιμονένιο, ευγενόλη και μονοτερπένιο. Η δεύτερη κατηγορία είναι τα φλαβονοειδή, όπως απιγενίνη, χρυσοεριόλη και λουτεολίνη.
Τα φλαβονοειδή μπορούν να προστατεύσουν τα κύτταρα από βλάβες που προκαλούνται από την οξείδωση, ενώ τα πτητικά έλαια έχει αποδειχθεί ότι συμβάλουν στην αύξηση της αντιοξειδωτικής ικανότητας του αίματος.
Εκτός από αυτά ο μαϊντανος περιέχει Βιταμίνη Α, βιταμίνη C, βιταμίνη Β, βιταμίνη Ε, βιταμίνη Β6, βιταμίνη Β12, νιασίνη, ριβοφλαβίνη, θειαμίνη, παντοθενικό οξύ, χολίνη και φολικά. Επίσης περιέχει ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο, κάλιο, μαγγάνιο χαλκό και ψευδάργυρο.
Έτσι λοιπόν ο μαϊντανός μας προσφέρει μια πληθώρα ευεργετικών ιδιοτήτων: τονωτικές, διεγερτικές, ανακουφιστικές, καθαρτικές, διουρητικές, αντισηπτικές, ρυθμιστικές.
• Συμβάλλει αποτελεσματικά στην καταπολέμηση της κατακράτησης του νερού και στην αποβολή των τοξινών από το σώμα λόγω της ήπιας διουρητικής του δράσης .
• Βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης και της υψηλής αρτηριακής πίεσης ενώ μας προστατεύει από καρδιοπάθειες και ορισμένες μορφές καρκίνου.
• Μπορεί να μας ανακουφίσει από τα συμπτώματα των αλλεργιών.
• Προωθεί την καλή υγεία των οστών.
• Βοηθά στην καταπολέμηση των ιών.
• Βοηθά τους πνεύμονες, καταπολεμά την ιγμορίτιδα και το άσθμα.
• Ρυθμίζει τον εμμηνορροϊκό κύκλο στις γυναίκες και βοηθάει στους πόνους της περιόδου.
• Επίσης προστατεύει την υγεία των ματιών και την λειτουργία της όρασης, συντελεί στη διατήρηση της υγείας των μαλλιών. Τέλος χρησιμοποιείται ακόμα για πολλά χρόνια ως φυσική θεραπεία για την κακοσμία του στόματος.
Μαρούλι
Το μαρούλι είναι ένα λαχανικό γνωστό από την αρχαιότητα, ιδιαίτερα για τις θεραπευτικές του ιδιότητες στους Έλληνες και Ρωμαίους, το οποίο υπάρχει σε πάρα πολλές ποικιλίες. Οι 4 βασικές ποικιλίες που το διακρίνουμε είναι ο φυλλώδης τύπος, ο κεφαλωτός, ο τύπος μαρουλιού-σπαραγγιού και ο τύπος ρωμάνα.
Η διατροφική αξία του μαρουλιού ποικίλλει ανάλογα με την ποικιλία. Το μαρούλι γενικά παρέχει μικρές ποσότητες φυτικών ινών, μεγάλες ποσότητες σιδήρου, μαγνησίου και πρωτεϊνών. Είναι εξαιρετική πηγή βιταμίνης Α, βιταμίνης Κ, φυλλικού οξέος, βιταμίνης C, καλίου, μαγγανίου και χρωμίου.
Η πλούσια περιεκτικότητά του σε βιταμίνη C, μαζί με την παρουσία του β-καροτενίου το καθιστά ζωτικής σημασίας λαχανικό για τον μεταβολισμό της χοληστερόλης.
Το φυλλικό οξύ μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου, ενώ το κάλιο ρυθμίζει την υπέρταση. Επιπλέον, η περιεκτικότητά του σε χρώμιο βοηθάει στη ρύθμιση του σακχάρου και τη μεταφορά της γλυκόζης στο εσωτερικό των κυττάρων του οργανισμού μας.
Το μαρούλι επίσης βελτιώνει την κατάσταση του παχέος εντέρου και μειώνει τον κίνδυνου του καρκίνου με τις φυτικές ίνες που διαθέτει. Βοηθάει στην δυσκοιλιότητα, στην αρτηριακή υπέρταση, στα αρθριτικά και τους ρευματισμούς.
Μπρόκολο
Το μπρόκολο είναι μια εξαιρετική πηγή βιταμίνης Κ, βιταμίνης C, χρωμίου και φυλλικού οξέος. Είναι μια πολύ καλή πηγή φυτικών ινών, παντοθενικού οξέος, βιταμίνης Β6, βιταμίνης Ε, μαγγανίου, φωσφόρου, χολίνης, βιταμίνης Β1, βιταμίνης Α (με τη μορφή καροτενοειδών), καλίου και χαλκού. Το μπρόκολο είναι επίσης μια καλή πηγή μαγνησίου, ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, πρωτεϊνών, ψευδαργύρου, ασβεστίου, σιδήρου, νιασίνης και σεληνίου. Αποτελεί μια τροφή ιδιαίτερα τονωτική για όλα τα όργανα, επειδή βοηθά στην αποτοξίνωση τους.
Το μπρόκολο είναι επίσης πλούσιο σε φυτοθρεπτικά συστατικά. Σε μια συγκεκριμένη κατηγορία φυτοθρεπτικών συστατικών, τους γλυκοσινολάτες, το μπρόκολο είναι απλά εξαιρετικό για την πρόληψη από τον καρκίνο .
Συνιστάται πολύ καλό πλύσιμο, παρά τον κίνδυνο να χαθούν κάποιες βιταμίνες. Τρώγεται συνήθως βραστό και είναι αξιοσημείωτο το ότι διατηρεί το μεγαλύτερο μέρος των θρεπτικών ουσιών του ακόμη και μετά το μαγείρεμα.
Παντζάρι
Τα παντζάρια είναι μια μοναδική πηγή φυτοθρεπτικών συστατικών που ονομάζονται βεταλίνες, οι οποίες παρέχουν αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη και αποτοξικοποιητική υποστήριξη.
Τα παντζάρια είναι επίσης μια εξαιρετική πηγή φυλλικού οξέος και μια πολύ καλή πηγή μαγγανίου, καλίου και χαλκού. Είναι επίσης μια καλή πηγή φυτικών ινών, μαγνησίου, φωσφόρου, βιταμίνης C, σιδήρου και βιταμίνης Β6.
Τέλος, τα παντζάρια περιέχουν ισχυρές θρεπτικές ενώσεις που βοηθούν στην προστασία από καρδιακές παθήσεις, γενετικές ανωμαλίες και ορισμένους καρκίνους, όπως τον καρκίνο του παχέος εντέρου
Παντζαρόφυλλα
Τα φύλλα από το παντζάρι είναι βρώσιμα και έχουν μερικά απίστευτα οφέλη για την υγεία. Είναι απίστευτα πλούσια σε βιταμίνη C η οποία είναι γνωστή ως ενισχυτικό του ανοσοποιητικού. Είναι σημαντικό να έχετε ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, κατά τη διάρκεια του χειμώνα ιδίως, για να καταπολεμήσετε το κρύο και τη γρίπη. Επιπλέον, η βιταμίνη C είναι απαραίτητη για τα υγιή οστά και τα δόντια, καθώς και για ένα λαμπερό δέρμα και τα παντζαρόφυλλα πληρούν όλες αυτές τις ανάγκες, λόγω των υψηλών επιπέδων βιταμίνης C σε αυτά.
Τα φύλλα του παντζαριού περιέχουν επίσης βιταμίνη Α, η οποία είναι εξαιρετική για τη διατήρηση μιας υγιούς όρασης και είναι επίσης σημαντική για την κυτταρική διαφοροποίηση και για ένα υγιές δέρμα.
Επιπλέον, τα παντζαρόφυλλα είναι θρεπτικά, επειδή είναι πλούσια σε βιταμίνη Κ, χαλκό, μαγγάνιο, σίδηρο και ασβέστιο, και ταυτόχρονα εξαιρετικά για τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους, καθώς περιέχουν μηδενικά κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη
Τέλος, είναι μια μεγάλη πηγή φυτικών ινών και είναι γεμάτα με αντιοξειδωτικά. Επομένως, την επόμενη φορά που μαγειρεύετε παντζάρια, μην παραλείψετε να χρησιμοποιήσετε και να προσθέσετε στα πιάτα σας και τα παντζαρόφυλλα.
Πράσα
Αν και λιγότερο γνωστά από το σκόρδο και τα κρεμμύδια, τα πράσα περιέχουν παρόλα αυτά παρόμοιες ή ίδιες ενώσεις θείου. Από μόνη της, η σημαντική ποσότητα θείου που απαντάται στα πράσα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αποτοξίνωση του σώματός μας καθώς και στο σχηματισμό του συνδετικού ιστού. Περιέχουν επίσης μια εντυπωσιακή ποσότητα πολυφαινολών, συμπεριλαμβανομένης της φλαβονοειδούς καμπεφερόλης. Τα πράσα είναι μια εξαιρετική πηγή βιταμίνης Κ. Είναι πολύ καλή πηγή μαγγανίου, βιταμίνης Β6, χαλκού, σιδήρου, φυλλικού οξέος και βιταμίνης C. Τέλος, τα πράσα είναι επίσης μια καλή πηγή βιταμίνης Α (υπό μορφή καροτενοειδών), διαιτητικών ινών, μαγνησίου, βιταμίνης Ε, ασβεστίου και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων.
Ραδίκια Ιταλικά
Τα ιταλικά ραδίκια (Rosso Dandelion) έχουν πικρή γεύση και στενά κατσαρά φύλλα. Είναι πλούσια σε θρεπτικές αξίες καθώς μας προμηθεύουν με ριβοφλαβίνη, την απαραίτητη βιταμίνη Β6, βιταμίνη Β2, C, E, Κ, βιταμίνη A, ασβέστιο, χαλκό, μαγνήσιο, φυλλικό οξύ και κάλλιο.
Γενικά οι πικρές τροφές έχουν πολύ σημαντικά οφέλη για την υγεία τα οποία δυστυχώς έχουμε ξεχάσει καθότι έχουμε επικεντρωθεί περισσότερο σε γλυκές γεύσεις.
Ραδίκια Άγρια Πικρά
Τα άγρια πικρά ραδίκια περιέχουν βιταμίνη C, Α και βιταμίνες του συμπλέγματος Β , όπως νιασίνη, ριβοφλαβίνη, θειαμίνη, κ.ά. Επιπλέον έχουν σημαντικά μέταλλα όπως κάλιο, νάτριο, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο και σίδηρο. Με την κατανάλωσή τους λαμβάνουμε επίσης πρωτεΐνη, αμινοξέα και λιπίδια, ενώ σημαντική είναι και η κιχωρίνη τους στην οποία οφείλεται και η πικρή τους γεύση. Τέλος περιέχουν ινουλίνη, έναν φυσικό πολυσακχαρίτη που συντελεί στην απορρόφηση του ασβεστίου, του μαγνησίου και του σιδήρου, ενώ βοηθά και στην ανάπτυξη φυσικών βακτηρίων του εντέρου,
Έχουν διουρητική δράση και προστατεύουν το συκώτι και τη χολή. Προλαμβάνoυν την ανάπτυξη ελευθέρων ριζών χάρη στη βήτα-καροτίνη (πρόδρομος ουσία της βιταμίνης Α), η οποία συμβάλλει και στην προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα. Ο σίδηρος που περιέχουν τονώνει τον οργανισμό, ενώ οι φυτικές τους ίνες είναι τονωτικό στομάχου, που ταυτόχρονα μας κρατούν χορτάτους για περισσότερη ώρα, βοηθώντας στη διατήρηση σωστού βάρους.
Ράπα (γογγύλι ή ρέβα)
Το γογγύλι, γνωστό και ως ρέβα, ράπα ή μεγάλο ραπάνι, είναι ένα υποτιμημένο λαχανικό, που όμως αποτελεί θησαυρό θρεπτικών συστατικών για τον οργανισμό μας. Έχει πλούσια θρεπτική αξία που περιλαμβάνει βιταμίνες Κ, Α, C, Ε, Β1, Β3, Β5, Β6, Β2 και φυλλικό οξύ, καθώς και ορυκτά όπως μαγγάνιο, κάλιο, μαγνήσιο, σίδηρο, ασβέστιο, χαλκό, αλλά και ίνες. Είναι επίσης μια καλή πηγή φωσφόρου, ω-3 λιπαρών οξέων και πρωτεϊνών.
Τα οφέλη του για την υγεία είναι πολλαπλά. Η παρουσία γλυκοσινολάτων αποτρέπει και μειώνει την ανάπτυξη των κυττάρων στους όγκους, προλαμβάνοντας έτσι αλλά και καταπολεμώντας πολλά είδη καρκίνου.
Βοηθάει την κυκλοφορία του αίματος και την καρδιακή υγεία. Το κάλιο λειτουργεί ως αγγειοδιασταλτικό, συμβάλλοντας στη μείωση της πίεσης στα αιμοφόρα αγγεία και τις αρτηρίες, μειώνοντας την αρτηριακή πίεση. Από την άλλη, οι φυτικές ίνες βοηθούν στην απομάκρυνση της περίσσειας της χοληστερόλης από την καρδιά.
Επίσης το γογγύλι είναι αποτελεσματικό ενάντια σε λοιμώξεις, ασθένειες του δέρματος και βρογχίτιδα. To μαγνήσιο, που περιέχει, βοηθά τα οστά να συσσωρεύσουν ασβέστιο και η βιταμίνη Α που περιέχεται στα γογγύλια βοηθά στη διατήρηση της υγείας των πνευμόνων.
Επιπλέον το γογγύλι καθαρίζει και θεραπεύει προβλήματα του στομάχου, τη γαστρίτιδα τη σπαστική κολίτιδα (δυσκοιλιότητα) και προβλήματα των εντέρων. Έχει αντισηπτικές και διουρητικές ιδιότητες.
Μεταξύ όλων των άλλων βοηθά και στην πέψη, στην απώλεια βάρους, αποτρέπει την οσμή του σώματος, τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, καταπολεμάει τις φλεγμονές, φροντίζει την υγεία των ματιών, των μαλλιών και του δέρματος.
Ραπανάκι
Το ραπανάκι ανήκει στην ίδια οικογένεια με το λάχανο. Έχει μια ιδιαίτερη ”πιπεράτη” γεύση, μεγάλη θρεπτική αξία, πληθώρα βιταμινών και ιχνοστοιχείων, ενώ παράλληλα είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά.
Είναι πλούσια σε σημαντικές βιταμίνες όπως Α, Β9 και C, Κ, Νιασίνη (Β3), B6, χολίνη, φυλλικό οξύ. Τα φύλλα τους μάλιστα περιέχουν περισσότερη βιταμίνη C, πρωτεΐνη και ασβέστιο απ’ ότι οι ρίζες. Επίσης, περιέχει ασβέστιο, νάτριο, κάλιο, φώσφορο, σελήνιο, μαγνήσιο και φυτικές ίνες. Ακόμη, έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό, ανθοκυανίνες καθώς και φυτοχημικές ουσίες, περιέχει λουτεΐνη, η οποία αποδεδειγμένα έχει ισχυρή αντιοξειδωτική και αντικαρκινική δράση.
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι τα ραπανάκια – ιδίως τα μαύρα – περιέχουν μια ποικιλία από ισχυρά αντιοξειδωτικά τα οποία καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες, προστατεύοντας τον οργανισμό από τις βλαβερές επιπτώσεις τους. Επίσης, τα ραπανάκια είναι ένας καλός σύμμαχος των νεφρών και της χοληδόχου κύστης. Τα ένζυμα που περιέχουν διατηρούν τον οργανισμό καθαρό από τοξίνες.
Ο χυμός του βοηθά στην απόχρεμψη και βελτιώνει την κινητικότητα του εντέρου. Ακόμα, πολλοί είναι αυτοί που καταναλώνουν το χυμό του σαν φάρμακο για την καταρροή και το μπούκωμα αλλά και ως αποχρεμπτικό.
Σέσκουλα
Αν και το kale θεωρείται συχνά ο βασιλιάς των χόρτων, τα σέσκουλα είναι εξίσου εντυπωσιακά όσον αφορά τη διατροφική τους αξία.
Ευδοκιμούν ευρέως στην Ελλάδα αλλά δυστυχώς είναι παραμελημένα στην ελληνική κουζίνα και υποβαθμισμένα όσον αφορά τη θρεπτική αξία τους και τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, ενώ στην ουσία είναι ένα superfood.
Τα σέσκουλα είναι ένα λαχανικό υψηλής περιεκτικότητας σε μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο και βιταμίνες Α, C και Κ.
Επιπλέον, είναι γεμάτα από πολλά αντιοξειδωτικά, όπως βήτα-καροτένιο και φλαβονοειδή, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη καρδιακών παθήσεων και καρκίνο του πνεύμονα.
Τα σέσκουλα έχουν επίσης υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό που μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση του βάρους, να μειώσει τον κίνδυνο ορισμένων καρκίνων και να προάγει την υγεία της καρδιάς. Επιπλέον, είναι μια εξαιρετική πηγή βιταμίνης Κ, ένα θρεπτικό συστατικό απαραίτητο για τη σωστή πήξη του αίματος και την υγεία του σκελετού. Τέλος, τα σέσκουλα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης, που μπορεί να αποτρέψουν την καρδιακή νόσο.
Σπανάκι
Το σπανάκι είναι μια εξαιρετική πηγή βιταμίνης Κ, βιταμίνης Α (σε μορφή καροτενοειδών), μαγγανίου, φυλλικού οξέος, μαγνησίου, σιδήρου, χαλκού, βιταμίνης Β2, βιταμίνης Β6, βιταμίνης Ε, ασβεστίου, καλίου και βιταμίνης C. Είναι πολύ καλή πηγή φυτικών ινών, φωσφόρου, βιταμίνης Β1, ψευδαργύρου, πρωτεΐνης και χολίνης. Επιπλέον, το σπανάκι αποτελεί πηγή ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, νιασίνης, παντοθενικού οξέως και σεληνίου.
Το σπανάκι ενισχύει την αντιοξειδωτική δράση των τροφών που συνοδεύει. Είναι αρκετά επιβαρυμένο με ρύπους, εξαιτίας των πολλών λιπασμάτων που χρειάζεται η καλλιέργειά του, για αυτό προτείνεται το καλό και προσεκτικό πλύσιμο και το μούλιασμα σε νερό με ξύδι.
Σπαράγγια Λευκά και Πράσινα
Ανάλογα με το χρώμα τους, τα σπαράγγια διακρίνονται, σε άσπρα, ιώδη και πράσινα. Τα πράσινα σπαράγγια οφείλουν το χρώμα τους στην έκθεση τους στον ήλιο και στη χλωροφύλλη και είναι πιο αρωματικά και πιο τρυφερά από άλλα σπαράγγια.
Τα ιώδη σπαράγγια δέχονται για λίγες ώρες την επίδραση του ηλίου και η γεύση τους είναι πιο φρουτώδης και τέλος τα λευκά σκεπάζονται με χώμα ώστε να διατηρούν το λευκό χρώμα τους, είναι πιο σαρκώδη και έχουν απαλή γεύση.
Τα σπαράγγια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες και μέταλλα, όπως βιταμίνες A, C, E, K και B6, καθώς και φυλλικό οξύ, σίδηρο, χαλκό, ασβέστιο, πρωτεΐνες και φυτικές ίνες.
Ένα φλιτζάνι σπαράγγια μας δίνει μόνο 27 θερμίδες, 5 γραμμάρια υδατανθράκων, 3 γραμμάρια πρωτεΐνης, 3 γραμμάρια φυτικών ινών και καθόλου λίπος. Η ίδια ποσότητα μας βοηθάει να καλύψουμε το 20% των αναγκών μας σε βιταμίνη Α, το 17% σε φυλλικό οξύ και το 13% σε βιταμίνη C.
Είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά όπως η γλουταθειόνη, δηλαδή ουσίες που μάχονται κατά των ελεύθερων ριζών που δημιουργούν προβλήματα στον οργανισμό μας και που μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα εμφάνισης χρόνιων προβλημάτων υγείας, όπως ο διαβήτης τύπου ΙΙ και τα καρδιαγγειακά, αλλά και πολλών περιπτώσεων καρκίνου, εξαιτίας της μείωσης του οξειδωτικού στρες στον οργανισμό. Ακόμη, η υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βοηθά στον μεταβολισμό των υδατανθράκων και τη ρύθμιση των επιπέδων της ομοκυστεΐνης για την πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Η μεγάλη περιεκτικότητα σε φυλλικό οξύ σε συνεργασία με τη βιταμίνη Β12, κάνει καλό στον εγκέφαλό μας προστατεύοντας τις εγκεφαλικές λειτουργίες. Επίσης περιέχουν περιέχουν ασπαραγινικό οξύ, το οποίο όχι μόνο αυξάνει τη διούρηση αλλά βοηθάει στην αποβολή της περίσσειας αλάτων από το σώμα.
Η βιταμίνη Α μας ωφελεί στην όραση, η C ενισχύει το ανοσοποιητικό μας, προστατεύοντάς μας από ιώσεις και ασθένειες, ενώ η βιταμίνη Κ παίζει σημαντικό ρόλο στην πήξη του αίματος.
Τα σπαράγγια επίσης περιέχουν ικανοποιητική ποσότητα ινουλίνης, ενός προβιοτικού, που βοηθά στην καλή κατάσταση του πεπτικού συστήματος, στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του ορθού και στην αύξηση της απορρόφησης θρεπτικών συστατικών.
