
11 λόγοι για να επιλέγετε Εποχιακά και Τοπικά Προϊόντα
Όλα στο σύμπαν έχουν τη θέση τους – είναι φτιαγμένα όπως είναι για κάποιους λόγους. Δυστυχώς μέσα στο σύγχρονο τρόπο ζωής συχνά ξεχνάμε εντελώς αυτούς τους λογούς.
Έχουμε «καταφέρει» να τρώμε ντομάτες τον χειμώνα. Είναι όμως πραγματικά αυτό ένα κατόρθωμα ή μήπως είναι κάτι ακόμα που μας μάθανε ή συνηθίσαμε χωρίς δεύτερη σκέψη?
Μήπως τελικά η λαϊκή ρήση «κάθε πράγμα στον καιρό του» είχε πολλές προεκτάσεις και μια από αυτές ήταν ότι τα φρούτα , τα λαχανικά αλλά και οι καρποί όχι μόνο έχουν καλύτερη γεύση όταν καταναλώνονται τη σωστή εποχή αλλά φέρουν και πολλά άλλα οφέλη?
Είναι σημαντικό η διατροφή μας να συμβαδίζει με τη ροή των εποχών και των μηνών, καθώς έτσι βοηθάμε μεταξύ άλλων και το περιβάλλον που θα έπρεπε σε κάθε επιλογή μας να μας ενδιαφέρει σημαντικά, εφόσον είναι το σπίτι μας. Το περιβάλλον μας φιλοξενεί και σαν καλοί επισκέπτες θα έπρεπε πάντα να το σεβόμαστε!!
Επιπλέον, η υγεία δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ισορροπία που εξαρτάται από τον άνθρωπο, τις συνήθειές του και τη σχέση του με το περιβάλλον. Υπ’ αυτήν την έννοια, οι ασθένειες δεν είναι τυχαία γεγονότα, αλλά μπορούν σχεδόν πάντα να προληφθούν, εάν τονώνονται τα όργανα που αποδεικνύονται πιο ευάλωτα σε συγκεκριμένες περιόδους του χρόνου. Πώς; Μέσω της εποχιακά προσαρμοσμένης διατροφής.
Παρακάτω θα παραθέσουμε τους 11 κύριους λόγους για τους οποίους πρέπει να τρώμε εποχιακά.
1. Θρεπτική αξία
Τα φυτά παίρνουν την “τροφή” τους από τον ήλιο και το χώμα. Τα εποχιακά φρέσκα προϊόντα συλλέγονται όταν είναι ώριμα και έχουν αναπτυχθεί πλήρως. Το φυτό που έχει περισσότερη έκθεση στον ήλιο, έχει και υψηλότερα επίπεδα αντιοξειδωτικών! Μελέτες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι το επίπεδο ιωδίου και β-καροτίνης για παράδειγμα, είναι υψηλότερο το καλοκαίρι από τους χειμερινούς μήνες.
2. Περιβάλλον
Τα εποχιακά προϊόντα μπορούν να αναπτυχθούν χωρίς προστιθέμενη ανθρώπινη παρέμβαση, δηλαδή φυτοφάρμακα ή και γενετική τροποποίηση (υβρίδια, GMO, κλπ). Γνωρίζουμε πως αυτές οι τοξικές ενώσεις μπορούν να μολύνουν το νερό και το έδαφος, αλλά και την υγεία μας. Επίσης τα εποχιακά τρόφιμα είναι πιο πιθανό να παράγονται τοπικά, γεγονός που επιβαρύνει λιγότερο το περιβάλλον μας λόγω μεταφοράς ή «διανυθέντα χιλιόμετρα τροφής». Για παράδειγμα όταν τρώμε μπανάνες από το Equador, σημαίνει ότι το προϊόν αυτό φέρει πολλά χιλιόμετρα πάνω του μέχρι να καταναλωθεί από εμάς. Αυτό ασφαλώς συνεπάγεται μεγαλύτερη μόλυνση του περιβάλλοντος.
3. Υγεία – Υποστήριξη των εποχιακών αναγκών μας
Ο φυσικός κύκλος των προϊόντων είναι τέλεια σχεδιασμένος για να στηρίζει την υγεία μας. Για παράδειγμα, τα μήλα αναπτύσσονται το φθινόπωρο και είναι τα τέλεια μεταβατικά τρόφιμα. Επομένως, βοηθούν το σώμα να απαλλαγεί από την υπερβολική θερμότητα του καλοκαιριού και να κρυώσει πριν από το χειμώνα, για να μπορεί να αντεπεξέλθει στη διαφορά θερμοκρασίας χωρίς να νοσήσει. Την άνοιξη η αφθονία των φυλλωδών λαχανικών μας βοηθά να αλκαλοποιήσουμε το σώμα μας, να αποτοξινωθούμε και να χάσουμε λίγα κιλά μετά από ένα μακρύ χειμώνα βαρύτερων τροφών. Το καλοκαίρι πρέπει να κρυώσουμε το σώμα μας και να παραμείνουμε ενυδατωμένοι τρώγοντας περισσότερα φρούτα, ντομάτες, αγγούρια, καρπούζι κλπ. Επομένως, η οικοδόμηση ενός τρόπου ζωής γύρω από το εποχιακό φαγητό διευκολύνει τη διαδικασία φυσικής επούλωσης του σώματος.
4. Οργανικά / χωρίς φυτοφάρμακα
Τα τρόφιμα που καλλιεργούνται εκτός της εποχής ή του φυσικού τους περιβάλλοντος χρειάζονται πολύ περισσότερη ανθρώπινη παρέμβαση. Η παρέμβαση αυτή γίνεται με την μορφή παρασιτοκτόνων, κεριών, χημικών και συντηρητικών για να αναπτυχθούν και να φαίνονται ελκυστικά για εμάς τους καταναλωτές. Επιλέγοντας τοπικά και εποχιακά τρόφιμα, έχουμε περισσότερες πιθανότητες να πάρουμε καθαρότερο προϊόν! Πολλές μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά την πιστοποίηση βιολογικών προϊόντων, αλλά εξακολουθούν να ακολουθούν φυσικές και υγιεινές καλλιεργητικές πρακτικές. Έτσι όταν ψωνίζουμε στην αγορά των αγροτών ή την λαϊκή δεν χρειάζεται συχνά η επιλογή του “βιολογικού” προϊόντος, όπως όταν ψωνίζουμε στο σούπερ μάρκετ.
5. Γεύση
Τα λαχανικά, τα φρούτα και οι καρποί που έχουν αφεθεί να ωριμάσουν πλήρως στον ήλιο, είναι απλά τροφές γευστικές! Το φρέσκο προϊόν έχει τη βέλτιστη γεύση – τραγανή, αρωματική, ζουμερή και με χρώμα. Όπως όλοι έχουμε διαπιστώσει, οι ντομάτες του καλοκαιριού κάνουν όλες τις υπόλοιπες ντομάτες του χρόνου εμφανέστατα κατώτερες στη γεύση.
6. Οικονομία
Όταν υπάρχει αφθονία ενός προϊόντος, όπως τα καρπούζια το καλοκαίρι, οι τιμές μειώνονται. Είναι η γνωστή πρακτική που βασίζεται στη προσφορά και τη ζήτηση. Αφού λοιπόν υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά συνεπώς και οι τιμές είναι χαμηλότερες. Το εποχιακό φαγητό είναι πολύ φθηνότερο να παραχθεί για τους αγρότες, που προτιμούν να πωλούν τα προϊόντα τους σε χαμηλότερη τιμή από ότι καθόλου. Ας επωφεληθούμε λοιπόν από την εποχιακή γενναιοδωρία!
7. Αρμονία
Η συνύπαρξη με το ρυθμό της φύσης μας κάνει πιο ευαισθητοποιημένους και ευγνώμονες για την ομορφιά γύρω μας. Μπορούμε να ζούμε σε ισορροπία με το περιβάλλον μας, αντί να αντιμαχόμαστε συνεχώς και να ζούμε σε σύγκρουση με τη φύση. Η συνέργεια με το φυσικό ρυθμό των πραγμάτων βοηθά επίσης να απλοποιήσουμε τη ζωή μας. Οι επιλογές είναι απλοποιημένες και μπορούμε να εμπιστευθούμε ότι το φαγητό μας είναι θρεπτικό και καλό για εμάς!
8. Κοινότητα
Το να γνωρίζουμε από πού προέρχεται το φαγητό μας και ποιος το παράγει, μας κάνει να αισθανθούμε πιο συνδεδεμένοι με αυτή τη διαδικασία. Αγοράζοντας τοπικά μας ενθαρρύνει επίσης να θέτουμε ερωτήσεις, να γνωρίζουμε και να κατανοούμε καλύτερα το δικό μας τοπικό περιβάλλον. Μαζί είμαστε πιο ισχυροί και μπορεί να συμβεί μεγάλη αλλαγή όταν ερχόμαστε κοντά σαν κοινωνία και βοηθάμε την τοπική οικονομία.
9. Σπιτικό φαγητό
Η κατανάλωση εποχιακών τροφίμων μας αναγκάζει να μαγειρέψουμε περισσότερο – και πραγματικά δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε για την υγεία μας. Όταν αρχίζουμε να παίρνουμε πίσω τον έλεγχο του τι βάζουμε στο σώμα μας, με ποιο λάδι επιλέγουμε να μαγειρέψουμε, πόση ζάχαρη και αλάτι προσθέτουμε στα φαγητά μας, κτλ, συνειδητά κάνουμε καλύτερες επιλογές για την υγεία μας.
10. Δημιουργικότητα και Ποικιλία
Η κατανάλωση εποχιακών προκαλεί τη δημιουργικότητά μας για να βρούμε νέα, διασκεδαστικά και νόστιμα πιάτα με βάση αυτό που είναι στην εποχή. Η ποικιλία είναι επίσης υγιεινή για το σώμα μας. Προσαρμόζοντας το μενού μας ανάλογα με το τι είναι διαθέσιμο, είναι επίσης λιγότερο πιθανό να εμφανίσουμε διατροφικές δυσανεξίες.
11. Αποφυγή συντηρητικών
Για την συντήρηση των τροφίμων γίνεται χρήση τεχνικών και συντηρητικών που φέρουν διάφορες ανησυχίες ως προς την πραγματική ποιότητα της τροφής αλλά και τις συνέπειες που έχουν στην υγεία μας. Τα τρόφιμα αυτά είναι επεξεργασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να διαρκούν περισσότερο, είτε κατεψυγμένα, είτε μακράς διάρκειας, είτε προμαγειρεμένα, αλλά ταυτόχρονα να έχουν καλύτερο χρώμα, γεύση, εμφάνιση.
Για να επιτευχθεί η μακρύτερη συντήρησή τους τα υλικά ή τα τρόφιμα υφίστανται διάφορες ειδικές επεξεργασίες, ενώ είναι ιδιαίτερα συχνή η προσθήκη σε αυτά ουσιών που ονομάζονται συντηρητικά.
Για παράδειγμα, τα συνήθη αντιμικροβιακά συντηρητικά περιλαμβάνουν το προπιονικό ασβέστιο, το νιτρικό νάτριο, το νιτρώδες νάτριο, τα θειώδη άλατα (διοξείδιο του θείου, όξινο θειώδες νάτριο, όξινο θειώδες κάλιο κλπ.). Τα αντιοξειδωτικά περιλαμβάνουν βουτυλιωμένη υδροξυανισόλη (ΒΗΑ) και βουτυλιωμένο υδροξυτολουόλιο (ΒΗΤ). Άλλα συντηρητικά περιλαμβάνουν φορμαλδεΰδη (συνήθως σε διάλυμα), γλουταραλδεΰδη (εντομοκτόνο), αιθανόλη και μεθυλοχλωροισοθειαζολινόνη.
Επιπλέον, μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλαπλοί τύποι ιονίζουσας ακτινοβολίας, συμπεριλαμβανομένων βήτα σωματιδίων (ηλεκτρόνια υψηλής ενέργειας) και ακτίνων γάμμα (που εκπέμπονται από ραδιενεργές πηγές όπως το κοβάλτιο-60 ή το καίσιο-137). Η ακτινοβόληση μπορεί να επιτρέψει την εμπορία τροφίμων χαμηλής ποιότητας ή μολυσμένων τροφίμων. Ακτιβιστές αντιτίθενται στην ακτινοβόληση των τροφίμων υποστηρίζοντας ότι η ακτινοβόληση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποστείρωση των μολυσμένων τροφίμων χωρίς την επίλυση της υποκείμενης αιτίας της μόλυνσης. Περίπου 500.000 τόνοι ειδών διατροφής ακτινοβολούνται ανά έτος παγκοσμίως σε περισσότερες από 40 χώρες.
Επίσης, η χρήση συσκευασίας σε τροποποιημένη ατμόσφαιρα είναι ένας τρόπος για τη συντήρηση πολλών τροφών. Οι σαλάτες που είναι γνωστό ότι είναι δύσκολο να διατηρηθούν συσκευάζονται σε σφραγισμένες συσκευασίες σε ατμόσφαιρα τροποποιημένη για να μειωθεί η συγκέντρωση οξυγόνου (O2) και να αυξηθεί η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Υπάρχει ανησυχία ότι, αν και τα λαχανικά και οι σαλάτες διατηρούν την εμφάνιση και την υφή τους σε τέτοιες συνθήκες, αυτή η μέθοδος συντήρησης διατηρεί λιγότερα θρεπτικά συστατικά, ειδικά βιταμίνες.
Αγοράζοντας εποχιακά, τοπικά, όχι συντηρημένα και συσκευασμένα λαχανικά, φρούτα και καρπούς, επιτυγχάνουμε όλα τα παραπάνω.