
Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη – 14 Νοεμβρίου – παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1991 και ιδρύθηκε τόσο από τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη όσο και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Στη προσπάθεια αντιμετώπισης της ραγδαίας αύξησης των περιπτώσεων διαβήτη παγκοσμίως, αποφασίστηκε να επιλεγεί μια ημέρα του έτους για να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση για τον διαβήτη και τις σχετικές αιτίες. Η ημέρα που επιλέχθηκε ήταν τα γενέθλια του Sir Frederick Banting, ιατρικού επιστήμονα που συν-ανακάλυψε την ινσουλίνη και ήταν το πρώτο άτομο που τη χρησιμοποίησε σε ανθρώπους.
Ο Διαβήτης σε μια γρήγορη ματιά
- Υπάρχουν περίπου 60 εκατομμύρια άτομα με διαβήτη στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια, ή περίπου το 10,3% των ανδρών και το 9,6% των γυναικών ηλικίας 25 ετών και άνω, πάσχουν από διαβήτη.
- Τα τελευταία χρόνια ο διαβήτη αυξάνεται σε όλες τις ηλικίες στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια, κυρίως λόγω της αύξησης του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας, της ανθυγιεινής διατροφής και της σωματικής αδράνειας.
- Σε όλο τον κόσμο, η υψηλή γλυκόζη στο αίμα σκοτώνει περίπου 3,4 εκατομμύρια άτομα ετησίως. Σχεδόν το 80% αυτών των θανάτων είναι άτομα ηλικίας κάτω των 70 ετών – ΠΟΥ εκτιμά ότι οι θάνατοι από διαβήτη θα διπλασιαστούν μεταξύ 2005 και 2030.
- Ο διαβήτης τύπου 2 είναι μια σοβαρή προοδευτική ασθένεια.
- Ο διαβήτης τύπου 2 είναι σε μεγάλο βαθμό μια ασθένεια που σχετίζεται με τον τρόπο ζωής και μπορεί να προληφθεί.
- Προκαλείται από δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά και όχι υψηλή σε υδατάνθρακες.
- Τα ζωικά προϊόντα και τα επεξεργασμένα τρόφιμα περιέχουν τη συντριπτική πλειονότητα των κορεσμένων λιπαρών στη διατροφή μας.
- Το υπερβολικό λίπος αναστέλλει την επίδραση της ινσουλίνης, έτσι τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα παραμένουν επικίνδυνα υψηλά.
- Ακολουθώντας μια φυτική vegan διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη είναι πάρα πολύ χαμηλός.
- Τα άτομα με διαβήτη διατρέχουν υψηλό κίνδυνο καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου.
- Η αφαίρεση ζωικών προϊόντων από τη διατροφή, βοηθά στη μείωση του κινδύνου καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
- Μια φυτική vegan διατροφή με χαμηλά λιπαρά έχει αποδειχθεί ότι θεραπεύει και αναστρέφει τον διαβήτη.
- Ο κίνδυνος καρδιακών παθήσεων μειώνεται επίσης ακολουθώντας δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.
- Μια φυτική vegan διατροφή έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί καλύτερα από τις οδηγίες της American Diabetes Association για τη θεραπεία του διαβήτη.
Ποια η διαφορά του Διαβήτη τύπου 1 με τον Διαβήτη τύπου 2 ?
Ο διαβήτης τύπου 1 είναι μια αυτοάνοση πάθηση με την ακριβή αιτία προς το παρόν άγνωστη. Εν μέρει κληρονομείται με πολλαπλά γονίδια που επηρεάζουν τον συνολικό κίνδυνο. Ο διαβήτης τύπου 1 σημαίνει ότι το σώμα δεν παράγει ινσουλίνη από μόνο του, επομένως απαιτούνται ενέσεις ινσουλίνης. Προς το παρόν δεν υπάρχει γνωστός τρόπος για την πρόληψη του διαβήτη τύπου 1, αλλά αυτή η μορφή διαβήτη αντιπροσωπεύει μόνο το 5-10% όλων των περιπτώσεων διαβήτη.
Ωστόσο, ο διαβήτης τύπου 2 είναι πολύ πιο συχνός. Αυτή η μορφή διαβήτη αντιπροσωπεύει το 90-95% όλων των περιπτώσεων διαβήτη και χαρακτηρίζεται από αντίσταση στην ινσουλίνη. Ο διαβήτης τύπου 2 είναι μια ασθένεια που σχετίζεται με τον τρόπο ζωής και ως εκ τούτου μπορεί να αποφευχθεί εντελώς.
Ποιες οι αιτίες εμφάνισης διαβήτη ?
Η αιτία του διαβήτη πιστεύεται συνήθως ότι είναι «υπερβολική ζάχαρη», ωστόσο αυτό δεν είναι η αιτία, αλλά ένα σύμπτωμα.
Μελέτες που χρονολογούνται από το 1927 σημείωσαν ένα ενδιαφέρον εύρημα. Νέοι, υγιείς άνθρωποι χωρίστηκαν σε δύο ομάδες – οι μισοί ακολούθησαν διατροφή πλούσια σε λιπαρά και οι μισοί σε διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες – και μέσα σε μόλις δύο ημέρες, η δυσανεξία στη γλυκόζη αυξήθηκε στα ύψη στην ομάδα 1 των λιπαρών. Η ομάδα με την πλούσια σε λιπαρά διατροφή κατέληξε με το διπλάσιο σάκχαρο στο αίμα. Και καθώς η ποσότητα των λιπαρών αυξήθηκε, αντιστοίχως και το σάκχαρο στο αίμα αυξήθηκε. Αλλά χρειάστηκαν σχεδόν επτά δεκαετίες οι επιστήμονες για να αποκαλύψουν το μυστήριο του γιατί το λίπος προκαλεί διαβήτη τύπου 2.
Γιατί το λίπος προκαλεί διαβήτη τύπου 2 ?
Όταν καταναλώνουμε κάποια τροφή, τα άμυλα διασπώνται σε γλυκόζη στο πεπτικό μας σύστημα, στη συνέχεια κυκλοφορεί ως γλυκόζη στο αίμα («σάκχαρο στο αίμα») και προσλαμβάνεται από τους μυς μας είτε για αποθήκευση (ως γλυκογόνο) είτε για καύση και για κατανάλωση ενέργειας.
Η ινσουλίνη λειτουργεί ως «κλειδί» για να ξεκλειδώσουμε την πόρτα και να αφήσουμε τη γλυκόζη να εισέλθει στα μυϊκά κύτταρα. Χωρίς ινσουλίνη, η γλυκόζη θα παραμείνει στο αίμα, δημιουργώντας αυξητικά μια κατάσταση που ονομάζεται υπεργλυκαιμία – υψηλό σάκχαρο στο αίμα.

Σύγκριση διαφορετικών τύπων διατροφής και πώς συνδέονται με την εμφάνιση ή και εξάλειψη του διαβήτη
Έχοντας συγκρίνει τις διατροφές και τα ποσοστά διαβήτη σε διαφορετικές χώρες, γνωρίζουμε ότι καθώς η πρόσληψη υδατανθράκων μειώνεται και η πρόσληψη λίπους αυξάνεται, ο αριθμός των διαβητικών αυξάνεται κατακόρυφα. Και η διαφορά δεν εξαρτάται από το DNA, επειδή έχουμε δει όταν οι άνθρωποι μετακινούνται σε χώρες όπου κυριαρχεί η τυπική «δυτική» διατροφή και υιοθετούν αυτήν τη διατροφή που είναι κυρίως κρεατοφαγική και με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένες τροφές, τα ποσοστά διαβήτη τύπου 2 αυξάνονται επίσης δραματικά.
Περαιτέρω έρευνα έχει δείξει ότι η κατανάλωση μόνο μιας μερίδας κρέατος την εβδομάδα αυξάνει επίσης σημαντικά τον κίνδυνο διαβήτη. Μια μελέτη εξέτασε τη σχέση μεταξύ της πρόσληψης κρέατος και της εμφάνισης διαβήτη σε 8.000 ενήλικες, όλοι από τους οποίους ήταν μη διαβητικοί κατά την έναρξη της μελέτης.Η μελέτη έδειξε ότι εκείνοι που παρακολούθησαν μια δίαιτα «χαμηλού κρέατος» κατά τη διάρκεια των 17 ετών αυτής της μακροχρόνιας μελέτης είχαν μια εντυπωσιακή αύξηση 74% στον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που ακολούθησαν δίαιτα χωρίς κρέας για την ίδια περίοδο .
Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2004 παρήγαγε μια αξιοσημείωτη ανακάλυψη και επιβεβαίωσε τα ευρήματα προηγούμενων μελετών. Οι ερευνητές εξέτασαν νέους υγιείς ενήλικες, των οποίων μέλη της οικογένειας ήταν διαβητικοί, για αντοχή στην ινσουλίνη. Εκείνοι που έδειξαν θετικοί στο διαβήτη, βρέθηκαν να έχουν μικροσκοπικές σταγόνες λίπους στα μυϊκά τους κύτταρα. Αυτό το λίπος παρενέβη στην ικανότητα των κυττάρων να αντιδράσουν σωστά στην ινσουλίνη. Παρόλο που το σώμα τους παρήγαγε επαρκή ινσουλίνη, το λίπος μέσα στα κύτταρα τους ανέστειλε τις σωστές αντιδράσεις.
Θεραπεία Διαβήτη μέσω της διατροφής
Η θεραπεία είναι είτε φάρμακα είτε αλλαγές στον τρόπο ζωής. Τα φάρμακα έχουν πολλές ανεπιθύμητες παρενέργειες και ενδέχεται να επιδεινώσουν την κατάσταση της νόσου, αλλά οι αλλαγές στον τρόπο ζωής έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικές. Συγκεκριμένα, μια φυτική vegan διατροφή, χωρίς γαλακτοκομικά προϊόντα, κρέας και ζωικά λιπαρά, έχει αποδειχθεί σταθερά ότι είναι μια εξαιρετικά αποτελεσματική θεραπεία. Μια “whole plant-based” vegan διατροφή επιτρέπει στα άτομα με διαβήτη, υψηλή χοληστερόλη, και καρδιακές παθήσεις, να αντιστρέψουν τον διαβήτη και πιθανώς να διακόψουν τα φάρμακα.
Μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένα φάρμακα μειώνουν το σάκχαρο στο αίμα, αλλά ταυτόχρονα μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων ή να έχουν άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Η Academy of Nutrition and Dietetics, η μεγαλύτερη οργάνωση διαιτολόγων στον κόσμο, δηλώνει ότι:
“H vegan διατροφή είναι κατάλληλη για όλα τα στάδια της ζωής, από τη βρεφική ηλικία έως την ενηλικίωση και μπορεί να προσφέρει οφέλη για την πρόληψη και τη θεραπεία του διαβήτη, της παχυσαρκίας και των ισχαιμικών καρδιακών παθήσεων.”
Δεκάδες μελέτες έχουν δείξει τώρα την αποτελεσματικότητα μιας φυτικής διατροφής για την πρόληψη και τη θεραπεία του διαβήτη.
Η υιοθέτηση μιας φυτικής vegan διατροφής για τον έλεγχο του διαβήτη συνοδεύεται επίσης από το πρόσθετο πλεονέκτημα της μείωσης του κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, καρκίνο, παχυσαρκία, εγκεφαλικά επεισόδια και υπέρταση.